ลีโอ ตอลสตอย (Leo Tolstoy) นักเขียนชาวรัสเซียผู้ยิ่งใหญ่ เกิดในปี พ.ศ. 2371 (ค.ศ. 1828) ซึ่งตรงกับปลายรัชกาลที่ 3 ของไทย และเสียชีวิตในปี พ.ศ. 2453 (ค.ศ. 1910) ช่วงปลายรัชกาลที่ 5 เขาเป็นผู้เขียนวรรณกรรมระดับโลกอย่าง สงครามและสันติภาพ (War and Peace) และ อันนา คาเรนินา (Anna Karenina) ไม่เพียงแค่เขียนนวนิยายระดับโลก แต่เขายังสร้างสรรค์นิทานสั้นที่เรียบง่ายและลึกซึ้ง โดยเฉพาะในช่วงบั้นปลายชีวิตที่เขาหันมาเน้นเรื่องศีลธรรม ความเมตตา และการเข้าใจชีวิตอย่างแท้จริง
นิทานเรื่อง พระราชากับปริศนาสามประการ (Three Questions) เป็นหนึ่งในผลงานที่โดดเด่นที่สุดของเขา ซึ่งเป็นเรื่องราวของพระราชาผู้แสวงหาคำตอบของชีวิต นิทานในฉบับเรียงเรียงเป็นภาษาไทยใช้ภาษาที่อ่านเข้าใจได้ง่าย แต่แฝงด้วยปรัชญาอันลึกซึ้ง เหมาะสำหรับเด็ก เยาวชน และผู้ใหญ่ที่กำลังค้นหาความหมายของการมีชีวิตอยู่
มาอ่านนิทานเรื่อง ” พระราชากับปริศนาสามประการ” ด้วยกันนะครับ
กาลครั้งหนึ่ง มีพระราชาองค์หนึ่งปกครองอาณาจักรด้วยความยุติธรรมและเมตตา พระองค์ปรารถนาจะเป็นกษัตริย์ที่ไม่เคยทำผิดพลาด พระองค์จึงตั้งคำถามขึ้นสามข้อ คือ ข้อแรก เวลาใดคือเวลาที่สำคัญที่สุด ข้อที่สอง ใครคือบุคคลที่สำคัญที่สุด และข้อสุดท้าย สิ่งสำคัญที่สุดที่เราควรทำคืออะไร
พระราชาเชื่อว่า หากรู้คำตอบของคำถามเหล่านี้ พระองค์จะสามารถตัดสินใจได้ถูกต้องเสมอ และจะนำพาอาณาจักรไปสู่ความสงบสุข
พระราชาส่งข่าวไปทั่วแผ่นดิน ขอให้ผู้รู้มาช่วยตอบคำถาม บางคนกล่าวว่า “เวลาสำคัญที่สุดคือยามรุ่งเช้า” บางคนตอบว่า “คนสำคัญที่สุดคือพระเจ้า” หรือ “คือแม่ของท่าน” และบางคนตอบว่า “สิ่งสำคัญที่สุดคือการวางแผนล่วงหน้า”
คำตอบต่าง ๆ ไม่ทำให้พระราชาพอใจ พระองค์จึงตัดสินใจเดินทางไปหานักบวชผู้ปลีกตัวจากสังคมเพื่อแสวงหาความสงบและปัญญา นักบวชอาศัยอยู่ในป่าลึก เขาเป็นคนพูดน้อย แต่เต็มไปด้วยความเข้าใจในชีวิต
พระราชาเดินทางเข้าไปในป่าโดยไม่บอกว่าเป็นกษัตริย์ เมื่อมาถึงกระท่อมเล็ก ๆ กลางป่า พระองค์เห็นนักบวชกำลังขุดดินอยู่ใต้ร่มไม้ใหญ่
“ข้าพเจ้ามีคำถามสามข้อ” พระราชาตรัส “ได้โปรดช่วยตอบให้ข้าพเจ้าด้วยเถิด”
นักบวชไม่ตอบอะไร เขายื่นจอบให้พระราชา พระองค์จึงช่วยขุดดินอย่างเงียบ ๆ จนเหงื่อไหลเต็มใบหน้า
ไม่นานนัก มีชายคนหนึ่งวิ่งออกมาจากพุ่มไม้ มือกุมท้องที่มีเลือดไหลไม่หยุด พระราชารีบช่วยปฐมพยาบาล ใช้ผ้าพันแผลและดูแลจนชายคนนั้นหลับไปด้วยความอ่อนแรง
รุ่งเช้า ชายคนนั้นตื่นขึ้นและพูดด้วยเสียงสั่นเครือว่า “ข้าเคยเป็นศัตรูของพระองค์ ข้าตั้งใจจะลอบทำร้าย แต่เมื่อพระองค์ช่วยชีวิตข้า ข้าสำนึกผิดแล้ว ขอให้ข้าได้เป็นข้ารับใช้ของพระองค์เถิด”
พระราชานิ่งไปครู่หนึ่ง แล้วตรัสด้วยน้ำเสียงอ่อนโยนว่า “ข้าให้อภัยเจ้า แต่เจ้าจงไปจากที่นี่เสียเถิด”
เมื่อชายคนนั้นจากไป พระราชาก็หันไปถามนักบวชอีกครั้ง “ตอนนี้ท่านจะตอบคำถามของข้าได้หรือยัง?”
นักบวชยิ้มแล้วกล่าวว่า “คำตอบทั้งหมดอยู่ในสิ่งที่ท่านเพิ่งทำ”
“เวลาใดคือเวลาที่สำคัญที่สุด? คำตอบก็คือ ‘ตอนนี้’ เพราะเป็นเวลาที่เราสามารถทำสิ่งดี ๆ ได้
ใครคือบุคคลที่สำคัญที่สุด? คำตอบก็คือ ‘คนที่อยู่ตรงหน้าเรา’ เพราะเขาคือผู้ที่เราดูแลได้
สิ่งสำคัญที่สุดที่เราควรทำอะไร? คำตอบก็คือ ‘การช่วยเหลือผู้อื่น’ เพราะนั่นคือหน้าที่ของมนุษย์ทุกคน”
พระราชานิ่งฟังอย่างสงบ คำตอบที่ได้ช่วยไขปริศนาในใจทั้ง 3 ข้อได้อย่างกระจ่างแจ้ง เหตุการณ์จริงที่เกิดขึ้นช่วยย้ำความจริงที่หาไม่ได้จากตำรา พระองค์ทรงเข้าใจคำตอบด้วยใจของพระองค์อย่างแท้จริง
ข้อคิดจากนิทานเรื่องนี้ :
- เวลาที่สำคัญที่สุดคือ “ตอนนี้” เพราะเป็นช่วงที่เราสามารถลงมือทำสิ่งดีได้
- คนที่สำคัญที่สุดคือ “ผู้ที่อยู่ตรงหน้าเรา” เพราะเขาคือผู้ที่เราต้องดูแล
- สิ่งสำคัญที่สุดที่ควรทำคือ “การช่วยเหลือผู้อื่น” เพราะนั่นคือหน้าที่ของมนุษย์ทุกคน
นิทานนำบุญ 