Tag: นิทานสำหรับครอบครัว

“บทสวดหนู” (ねずみきょう – Nezumi-kyō) เป็นนิทานพื้นบ้านจากประเทศญี่ปุ่นที่เล่าต่อกันมาในหลายภูมิภาค โดยเฉพาะในหมู่บ้านชนบทที่มีวัฒนธรรมผสมผสานระหว่างพุทธศาสนาและชินโต เรื่องราวของคุณยายผู้ศรัทธาในศาสนา แม้ไม่รู้บทสวดมนต์ ก็ยังตั้งใจภาวนาอย่างสม่ำเสมอ จนวันหนึ่งได้พบพระหลงทางที่จำบทสวดไม่ได้ จึงสวดมนต์ด้นสดโดยใช้เหตุการณ์ตรงหน้าเป็นแรงบันดาลใจ กลายเป็นบทสวดแปลก ๆ ที่ฟังดูขบขันแต่กลับมีพลังปกป้องคุณยายจากภัยร้ายอย่างเหลือเชื่อ

จุดเด่นของนิทานเรื่องนี้อยู่ที่การผสมผสานระหว่างอารมณ์ขันและความศรัทธาอย่างบริสุทธิ์ใจ ตัวละครมีความน่ารักและมีมิติ โดยเฉพาะคุณยายที่แม้จะไม่เข้าใจหลักธรรมอย่างลึกซึ้ง แต่กลับมีจิตใจที่เปี่ยมด้วยความตั้งมั่นและเมตตา บทสวดที่ดูไร้สาระในสายตาของบางคน กลับกลายเป็นเครื่องป้องกันภัยจากโจรผู้ไม่รู้จักธรรมะ เป็นการสะท้อนว่า “ศรัทธา” ไม่จำเป็นต้องสมบูรณ์แบบ แต่อยู่ที่ความจริงใจและความตั้งใจในการปฏิบัติ

ในฉบับภาษาไทยที่เรียบเรียงใหม่นี้ ได้มีการเพิ่มเติมสีสันของภาษาและอารมณ์ขันให้เหมาะกับผู้อ่านไทย โดยยังคงเคารพโครงเรื่องและเจตนารมณ์ของนิทานต้นฉบับอย่างเคร่งครัด การใช้ภาษาสวดมนต์แบบด้นสดที่มีจังหวะและเสียงที่ฟังแล้วขบขัน ช่วยให้เด็ก ๆ และผู้ใหญ่สามารถเข้าถึงเรื่องราวได้ง่ายขึ้น พร้อมทั้งเปิดพื้นที่ให้ผู้อ่านได้หัวเราะและไตร่ตรองไปพร้อมกัน นิทานเรื่องนี้จึงเหมาะอย่างยิ่งสำหรับการอ่านในครอบครัว หรือใช้เป็นสื่อเสริมสร้างคุณธรรมในห้องเรียน

มาอ่านนิทานเรื่อง “บทสวดหนู” ด้วยกันนะครับ

กาลครั้งหนึ่งนานมาแล้ว มีคุณยายคนหนึ่งอาศัยอยู่ในบ้านหลังเล็ก ๆ บนภูเขาตามลำพัง คุณยายเป็นคนที่เลื่อมใสในศาสนามาก ทุกเย็น คุณยายจะนั่งพนมมืออยู่ที่หน้าหิ้งพระ ทั้ง ๆ ที่คุณยายไม่รู้จักบทสวดมนต์เลยแม้สักนิด

วันหนึ่ง มีพระ (ในศาสนาชินโต) รูปหนึ่งหลงทางผ่านมาและกำลังลำบาก พระจึงเอ่ยปากขออาศัยที่บ้านของคุณยายหนึ่งคืน เพราะการเดินทางบนภูเขาในยามดึกคงเป็นเรื่องที่อันตรายมากเกินไป

คุณยายนิมนต์พระเข้ามาในบ้านด้วยความยินดี จากนั้น คุณยายก็ขอให้พระ ช่วยสอนถ้อยคำในบทสวดมนต์ให้คุณยายได้รู้

พระหลงทางรูปนั้นเป็นผู้บวชที่มีนิสัยเกียจคร้าน ไม่ใส่ใจการภาวนาหรือกิจของพระสงฆ์อย่างที่ควรปฏิบัติ พระหลงทางจึงจำบทสวดไม่ได้ ดังนั้น พระหลงทางจึงต้องทำทีไปนั่งที่หน้าหิ้งพระ แล้วหาวิธีแก้ปัญหาเฉพาะหน้า

ในขณะนั้น พระหลงทางมองเห็นหนูตัวหนึ่งโผล่ออกมาจากรูที่ผนังบ้าน พระหลงทางจึงแสร้งสวดมนต์ออกมาด้วยสำเนียงการสวดแบบโบราณที่ยานคางแต่เข้มขลังว่า “นะ…..โม…..ตัส….สะ….หนู…มา…ทำ….ไม…น่ะ”

ทันใดนั้น หนูตัวที่สองก็โผล่ออกมาอีก พระจึงสวดมนต์ต่อไปว่า “ทุติ ยัมปิ นะ….โม…..ตัส…..สะ…. มา….อีก…..แล้ว……น่ะ”

ฉับพลัน หนูตัวที่สามก็โผล่ออกมาอีก พระหลงทางจึงสวดมนต์ต่อไปว่า “ตติ ยัมปิ นะ…..โม…..ตัส……สะ…. นั่นแน่….ยัง…..มา…..อีก…..น่ะ ”

เมื่อท่องบทสวดมนต์จบ 3 รอบ พระหลงทางต้องการไล่หนูเพื่อกลบเกลื่อนหลักฐาน พระจึงตะคอกเสียงดังว่า “ไป ๆ อย่าหาทำ อย่าก่อกรรม จำขึ้นใจ สา……ธุ สา….ธุ สา…..ธุ”

พระหลงทางกำชับให้คุณยายสวดมนต์ตามนี้ คุณยายดีใจที่ได้รู้บทสวดมนต๋เสียที หลังจากพระลาจากไปแล้ว คุณยายจึงท่องบทสวดมนต์ทุกวันทั้งเช้าและเย็นเมื่อมาอยู่ที่หน้าหิ้งพระ

เย็นวันหนึ่ง มีโจร 3 คนแอบย่องเข้ามาที่บ้านของคุณยาย ซึ่งในขณะนั้น คุณยายกำลังท่องบทสวดมนต์อยู่ที่หน้าหิ้งพระอยู่พอดี

เมื่อโจรคนแรกชะโงกเข้าไปดูและเห็นยายนั่งหันหลังทำอะไรบางอย่างอยู่ จู่ ๆ คุณยายที่กำลังสวดมนต์ก็เปล่งเสียงออกมาเป็นทำนองสวดซึ่งฟังดูแปลกหูและน่ากลัวสำหรับคนที่ไม่คุ้นเคยว่า ” “นะ….โม….. ตัส….สะ…. หนู…มา…ทำ….ไม…น่ะ”

โจรทั้งแปลกใจทั้งตกใจ เขาไม่แน่ใจว่ายายที่หันหลังอยู่พูดว่าอะไร แต่ในขณะที่โจรคนที่สองชะโงกหน้าเข้ามา คุณยายก็เปล่งเสียงออกมาพอดีว่า “ทุติ ยัมปิ นะ….โม…..ตัส…..สะ…. มา….อีก…..แล้ว……น่ะ”

โจรทั้งสองคนมองหน้ากันด้วยความประหลาดใจ และเมื่อโจรคนที่สามชะโงกหน้าเข้ามา คุณยายก็เปล่งเสียงออกมาพอดีว่า “ตติ ยัมปิ นะ…..โม…..ตัส……สะ…. นั่นแน่…..ยัง…..มา…..อีก…..น่ะ ”

โจรทั้งสามคนตกใจและคิดปรุงแต่งไปว่า ยายแก่ที่อาศัยในบ้านบนภูเขาตามลำพังคนนี้ คงไม่ใช่คนแน่ ๆ เพราะดูเหมือนว่ายายจะมี “ตาที่สาม” อยู่ที่ด้านหลัง ทำให้เห็นว่าใครเข้ามาในบ้านบ้าง

ในขณะที่โจรทั้งสามกำลังตื่นกลัวกันอยู่นั้น คุณยายก็สวดมนต์ตามที่พระสอน โดยตะคอกเสียงดังว่า “ไป ๆ อย่าหาทำ อย่าก่อกรรม จำขึ้นใจ”

เมื่อโจรทั้งสามได้ฟัง พวกโจรก็ตกใจจนขาสั่น จากนั้น โจรทั้งสามก็พากันวิ่งหนีออกจากบ้านของคุณยายไปแบบไม่คิดชีวิต

ฝ่ายคุณยายซึ่งไม่รู้เรื่องอะไรด้วย เมื่อท่องบทสวดตามที่พระสอนแล้ว คุณยายก็ปิดท้ายการสวดมนต์อย่างอิ่มใจว่า “สา……ธุ สา….ธุ สา…..ธุ” และแล้ว เรื่องราวของคุณยายและบทสวดมนต์แปลก ๆ นี้ ก็จบลงด้วยดี

ข้อคิดที่ได้จากนิทานเรื่องนี้

• ศรัทธาที่บริสุทธิ์ แม้ไม่สมบูรณ์แบบ ก็สามารถปกป้องและนำพาสิ่งที่ดีงามมาสู่ชีวิตได้
• ความกลัว มักเกิดจากการคิดและปรุงแต่งไปเกินความจริง

นิทานเรื่อง “ลูกน้อยหอยสังข์” หรือ “สุวัณณสังขกุมาร” เป็นตอนต้นของวรรณคดีไทยเรื่อง “สังข์ทอง” ที่คนไทยรู้จักกันอย่างแพร่หลาย โดยเฉพาะในรูปแบบนิทานพื้นบ้าน ละครจักร ๆ วงศ์ และบทเรียนในโรงเรียน แม้ชื่อ “สุวัณณสังขกุมาร” จะไม่คุ้นหูนัก แต่แท้จริงแล้วคือชื่อดั้งเดิมของพระสังข์ในวัยเยาว์เด็กชายผู้ถือกำเนิดจากหอยสังข์ทองคำ และเป็นตัวแทนของความดีที่ถูกซ่อนเร้นไว้จากสายตาโลกภายนอก

นิทานเรื่องนี้ปรากฏในเอกสารโบราณหลายฉบับ โดยเฉพาะใน “นิทานชาดก” และ “วรรณคดีมูลบทบรรพกิจ” ซึ่งมีการเล่าถึงพระสังข์ในฐานะผู้มีบุญบารมีมาเกิด นักวิชาการบางท่านเชื่อว่าเรื่องนี้มีรากจากพุทธศาสนา โดยสะท้อนแนวคิดเรื่องกรรม ความเมตตา และการไม่ตัดสินจากรูปลักษณ์ภายนอก ขณะที่นักวรรณกรรมไทยมองว่า “สุวัณณสังขกุมาร” เป็นภาคเด็กที่มีความอ่อนโยน ละเมียดละไม และเปี่ยมด้วยอารมณ์แม่ลูกที่ลึกซึ้ง

นิทานเรื่องนี้ไม่มีผู้แต่งที่ระบุชัดเจน เนื่องจากเป็นนิทานพื้นบ้านที่สืบทอดกันมาในรูปแบบมุขปาฐะ ก่อนจะได้รับการบันทึกในเอกสารวรรณคดีไทย เช่น วรรณคดีมูลบทบรรพกิจ และ นิทานชาดก ซึ่งมีการรวบรวมในช่วงต้นรัตนโกสินทร์ โดยเฉพาะในสมัยรัชกาลที่ 1–3 เรื่องราวของสุวัณณสังขกุมารจึงถือเป็นมรดกทางวรรณกรรมที่สะท้อนความเชื่อ ความงาม และคุณธรรมของสังคมไทยในอดีต

แม้จะเป็นเพียง “ภาคต้น” ของนิทานเรื่องสังข์ทอง แต่นิทานเรื่อง “ลูกน้อยหอยสังข์” หรือ “สุวัณณสังขกุมาร” ก็มีโครงเรื่องที่สมบูรณ์ในตัวเอง คือ เริ่มจากการถูกใส่ร้าย การพลัดพราก การเกิดอัศจรรย์ และการกลับคืนสู่ความรักและความยุติธรรม เรื่องนี้จึงไม่ใช่แค่การปูพื้นให้พระสังข์เติบโตเป็นเจ้าชายผู้กล้าหาญในภาคหลัง แต่ยังเป็นนิทานสอนใจที่สะท้อนคุณค่าของความรัก ความอดทน และความดีที่ไม่จำเป็นต้องแสดงออกด้วยรูปลักษณ์

มาอ่านนิทานเรื่อง “ลูกน้อยหอยสังข์” ด้วยกันนะครับ

ณ กรุงพาราณสีอันรุ่งเรือง พระเจ้าพรหมทัตทรงครองราชย์ด้วยพระปรีชาญาณและความเมตตา พระองค์ทรงเป็นกษัตริย์ผู้รอบคอบ แต่ก็มีพระทัยอ่อนไหวต่อความขัดแย้งในวังหลวง พระองค์มีมเหสีสององค์ คือ นางจันทราเทวี ผู้เปี่ยมด้วยความอ่อนโยนและความสงบเสงี่ยม กับนางสุวรรณจัมปากะ ผู้เฉลียวฉลาดแต่มีจิตริษยาแฝงอยู่ลึก ๆ ทั้งสองต่างได้รับความโปรดปราน แต่ความแตกต่างในนิสัยทำให้ความสัมพันธ์ระหว่างพวกนางเต็มไปด้วยความตึงเครียดที่มิอาจมองข้าม

วันหนึ่ง มเหสีทั้งสองตั้งครรภ์พร้อมกัน ข่าวนี้สร้างความยินดีในราชสำนัก โหรหลวงถูกเรียกมาทำนายชะตาแห่งทารกในครรภ์ และคำทำนายที่ออกมากลับกลายเป็นจุดเริ่มต้นของความขัดแย้งครั้งใหญ่ โดยโหรหลวงทำนายว่า นางจันทราเทวีจะให้กำเนิดโอรสผู้มีบุญ ส่วนนางสุวรรณจัมปากะจะได้ธิดาผู้มีวาสนาแต่ไม่สูงเท่าโอรส คำทำนายนี้ทำให้นางสุวรรณจัมปากะรู้สึกหวั่นไหวอย่างรุนแรง ความกลัวที่จะสูญเสียอำนาจและตำแหน่งในใจพระราชาเริ่มกัดกินจิตใจของนางอย่างเงียบ ๆ

ด้วยความริษยาและความกลัวที่แปรเปลี่ยนเป็นความโกรธ นางสุวรรณจัมปากะจึงวางแผนใส่ร้ายนางจันทราเทวี โดยนางแอบปลุกปั่นขุนนางใกล้ชิดให้กราบทูลพระราชาว่า นางจันทราเทวีมีใจคิดร้ายต่อพระองค์และแอบทำพิธีลับเพื่อให้โอรสของตนได้ครองราชย์ พระเจ้าพรหมทัตแม้จะเป็นผู้รอบคอบ แต่เมื่อได้ยินคำกล่าวหาซ้ำ ๆ จากหลายฝ่าย พระทัยก็เริ่มหวั่นไหว ความลังเลแปรเปลี่ยนเป็นความไม่ไว้วางใจ และในที่สุด พระองค์ก็มีรับสั่งให้เนรเทศนางจันทราเทวีออกจากวังโดยไม่ไต่สวน

เช้าวันนั้น ท้องฟ้าเหนือกรุงพาราณสีดูหม่นหมองกว่าทุกวัน นางจันทราเทวีเดินออกจากวังอย่างเงียบงัน อุ้มครรภ์ที่ใกล้คลอดด้วยใบหน้าเปื้อนน้ำตา ขุนนางและนางกำนัลบางคนมองตามด้วยความสงสาร แต่ไม่มีใครกล้าเอ่ยวาจา ผู้คนริมถนนต่างหลบสายตา บ้างแอบซุบซิบ บ้างยืนมองด้วยความเวทนา เสียงเกือกม้าของราชองครักษ์ที่เดินตามหลังนางดังสะท้อนใจไปทั่วเมือง ราวกับเป็นเสียงของความไม่ยุติธรรมที่ไม่มีใครกล้าคัดค้าน

นางจันทราเทวีเดินทางออกจากเมืองท่ามกลางแดดร้อนระอุ ฝุ่นลอยคลุ้งตามทางเดินที่ทอดยาวสู่ป่าริมเมือง ความเหนื่อยล้าเริ่มกัดกินร่างกาย แต่ความรักที่มีต่อลูกในครรภ์ยังคงเป็นแรงผลักดันให้ก้าวต่อไป จนในที่สุด นางก็พบกระท่อมหลังเล็กกลางป่าที่มีตายายใจดีอาศัยอยู่ ตากับยายเห็นนางอ่อนแรงและมีครรภ์ใกล้คลอด จึงเชิญให้นางพักอาศัยโดยไม่ถามไถ่อดีต เพียงมองด้วยสายตาเมตตาและเข้าใจความทุกข์ที่ไม่ต้องเอ่ยวาจา

คืนหนึ่งที่ฝนตกหนัก ฟ้าร้องคำรามราวกับสะท้อนความเจ็บปวดของผู้เป็นแม่ นางจันทราเทวีคลอดบุตรในกระท่อมเล็ก ๆ ที่มีเพียงแสงตะเกียงริบหรี่เป็นพยาน แต่สิ่งที่ปรากฏออกมานั้นไม่ใช่ทารกธรรมดา กลับเป็นหอยสังข์ทองคำที่สะท้อนแสงวาววับ นางตกตะลึงจนแทบลืมหายใจ ความกลัว ความสับสน และความเศร้าแล่นเข้ามาในใจพร้อมกัน “เหตุใดเจ้าจึงเป็นเช่นนี้” นางพึมพำเบา ๆ พร้อมกับน้ำตาที่ไหลอาบแก้ม แต่เมื่อมองดูเปลือกหอยที่ส่องประกายราวกับมีชีวิต นางกลับรู้สึกถึงสายใยบางอย่างที่เชื่อมโยงกันอย่างลึกล้ำ ด้วยความรักของแม่ที่ไม่อาจถูกทำลายด้วยรูปลักษณ์ นางจึงตั้งชื่อหอยสังข์ว่า “สุวัณณสังขกุมาร” และเลี้ยงดูอย่างทะนุถนอม แม้จะไม่เข้าใจเหตุผลของสวรรค์ แต่ก็เลือกเชื่อในความรักมากกว่าความกลัว

วันเวลาผ่านไป ในกระท่อมกลางป่า นางจันทราเทวีใช้ชีวิตอย่างเรียบง่ายและเงียบงัน ทุกเช้าเธอจะออกไปหาฟืนและน้ำ ส่วนหอยสังข์ทองคำยังคงนอนนิ่งอยู่ในกระด้งที่ปูด้วยผ้านุ่มสะอาด แม้จะไม่มีเสียงตอบรับ แต่ทุกคืน นางจะนั่งข้างหอยสังข์ พลางพูดเบา ๆ ว่า “แม่รักเจ้าเสมอ ไม่ว่าเจ้าจะเป็นเช่นไร” คำพูดนั้นเปี่ยมด้วยความหวัง ความเหงา และความกลัวที่แฝงอยู่ในใจ นางจันทราเทวีกลัวว่าลูกจะไม่มีวันเติบโตเป็นมนุษย์ กลัวว่าความรักของแม่จะไม่เพียงพอที่จะเปลี่ยนโชคชะตา

ในเวลาต่อมา ตากับยายที่อาศัยอยู่ในกระท่อมเดียวกันเริ่มสังเกตว่า ทุกครั้งที่นางจันทราเทวีออกไปทำงานนอกบ้าน บ้านจะสะอาดเรียบร้อยราวกับมีมือวิเศษมาปัดกวาด ตากับยายไม่กล้าถามอะไร แต่ความสงสัยเริ่มก่อตัวขึ้น จนวันหนึ่ง ตากับยายแอบดูจากช่องไม้ และสิ่งที่เห็นก็ทำให้ทั้งสองตกตะลึง เพราะในขณะที่ทั้งคู่มองหอยสังข์ในกระด้ง จู่ ๆ ก็มีเด็กผู้ชายรูปงามผู้มีราศีก้าวออกมาจากหอยสังข์นั้น แล้วรีบกวาดพื้นอย่างขยันขันแข็ง จัดของอย่างเป็นระเบียบ โดยยิ้มอย่างอ่อนโยนขณะทำงาน

เมื่อตากับยายเห็นเช่นนั้น ตากับยายจึงไปตามให้นางจันทราเทวีกลับมาจากป่าเร็วกว่าปกติ และเมื่อนางจันทราเทวีได้เห็นลูกในร่างมนุษย์เป็นครั้งแรก นางไม่พูดอะไรในทันที เพียงยืนมองด้วยน้ำตาไหลอาบแก้ม ความตื่นเต้น ความอัศจรรย์ และความรักหลั่งไหลเข้ามาในใจอย่างท่วมท้น นางเดินเข้าไปหาลูกอย่างช้า ๆ แล้วนั่งลงข้างเขาพร้อมกับถามว่า “ลูกเอ๋ย… เจ้าเป็นเช่นนี้มาแต่เมื่อใด” เสียงของนางสั่นเครือแต่เปี่ยมไปด้วยความอบอุ่น

เด็กชายหันมามองแม่ด้วยสายตาอ่อนโยน “ข้าซ่อนตัวอยู่ในหอยสังข์เช่นนี้เพื่อให้แม่ไม่ลำบาก และเพื่อหลีกเลี่ยงภัยจากผู้ไม่หวังดี” คำพูดของเขาเรียบง่าย แต่เต็มไปด้วยความหมาย นางจันทราเทวีโอบกอดลูกไว้แน่น ราวกับจะไม่ปล่อยให้พลัดพรากอีกครั้ง ความกลัวในใจเริ่มจางหาย เหลือเพียงความกล้าหาญที่เกิดจากความรัก

คืนนั้น ในขณะที่ทุกคนนอนหลับ นางจันทราเทวีตัดสินใจทุบเปลือกหอยสังข์ด้วยมือของตนเอง แม้จะมีความลังเลใจอยู่ลึก ๆ ว่าการทำเช่นนั้นจะเป็นอันตรายหรือไม่ แต่เธอเลือกเชื่อในสายใยแห่งความรักมากกว่าความกลัว เมื่อเปลือกหอยสังข์แตก เด็กชายจึงกลับไปอยู่ในหอยสังข์อีกไม่ได้

หลังจากนั้น ข่าวเรื่องเด็กชายที่ออกมาจากหอยสังข์ทองคำเริ่มแพร่ไปยังหมู่บ้านใกล้เคียง ผู้คนต่างพูดถึงความอัศจรรย์ บ้างเชื่อว่าเป็นเทพ บ้างเชื่อว่าเป็นผู้มีบุญ ขุนนางที่เดินทางผ่านป่าได้ยินเรื่องนี้ จึงนำไปกราบทูลพระเจ้าพรหมทัต พร้อมคำบรรยายว่าเด็กชายมีรูปงามและมีวาสนาเหนือสามัญชน

เมื่อพระเจ้าพรหมทัตได้ฟังเรื่องราว พระองค์ก็เกิดความสงสัยและรู้สึกสำนึกผิดในใจลึก ๆ พระองค์จึงส่งคนไปตรวจสอบ และเมื่อทุกคนเห็นสุวัณณสังขกุมารด้วยตาของตัวเอง ทุกคนต่างก็ยอมรับว่าเด็กผู้นี้มีสง่าราศีมากกว่าคนทั่วไป แลดูเป็นผู้มีบุญวาสนาอย่างแท้จริง เมื่อพระเจ้าพรหมทัตทราบเรื่อง พระองค์จึงมีรับสั่งให้เชิญแม่ลูกกลับเข้าวังอย่างสมเกียรติ

การกลับสู่วังครั้งนี้ไม่ใช่เพียงการคืนสู่สถานะเดิม แต่เป็นการคืนสู่ความรักที่ถูกพรากไปด้วยความเข้าใจผิด นางจันทราเทวีเดินเข้าสู่วังอย่างสง่างาม โดยมีสุวัณณสังขกุมารเดินเคียงข้าง ผู้คนในราชสำนักต่างพากันต้อนรับด้วยความยินดี

พระเจ้าพรหมทัตทรงขอขมานางจันทราเทวีด้วยพระสุรเสียงสั่นเครือ “ข้าผิดไป ที่หลงเชื่อคำใส่ร้ายโดยไม่ไต่สวน” นางจันทราเทวีให้อภัยด้วยใจเมตตา “ข้าไม่เคยโกรธพระองค์เลย เพราะข้ายังเชื่อในความดี” คำพูดนั้นทำให้ทั้งวังเงียบงันด้วยความซาบซึ้ง

สุวัณณสังขกุมารได้รับการแต่งตั้งเป็นโอรสหลวง และได้รับการศึกษาต่อในราชสำนัก พระเจ้าพรหมทัตทรงโปรดปรานพระสังข์อย่างมาก และให้เขาเป็นแบบอย่างแห่งความดีแก่ประชาชน นับจากวันนั้น เรื่องราวของเด็กชายในหอยสังข์ทองคำก็กลายเป็นตำนานที่เล่าขานกันทั่วเมืองพาราณสีสืบมา

ข้อคิดจากนิทานเรื่องนี้ :

• ความกตัญญูเป็นคุณสมบัติสำคัญที่ลูกพึงมี
• ความหูเบาเชื่อคนง่ายอาจนำพาเรื่องเลวร้ายมาสู่บุคคลที่เรารัก
• ความรักของแม่นั้นยิ่งใหญ่เหนือสิ่งอื่นใด ไม่ว่าลูกจะเกิดมาเป็นอย่างไร แม่ก็ยังรักลูก

“ชุดใหม่ของพระราชา” หรือ The Emperor’s New Clothes เป็นนิทานคลาสสิกที่แต่งโดย ฮันส์ คริสเตียน แอนเดอร์เซน นักเขียนชาวเดนมาร์กในปี ค.ศ. 1837 นิทานเรื่องนี้ได้รับการแปลและเล่าขานไปทั่วโลก ด้วยเนื้อหาที่เรียบง่ายแต่แฝงด้วยบทเรียนลึกซึ้งเกี่ยวกับความหลงตัวเอง การหลอกลวง และความกล้าหาญในการพูดความจริง

นักวรรณกรรมและนักวิจารณ์ต่างยกย่อง “ชุดใหม่ของพระราชา” ว่าเป็นนิทานที่ทรงพลังในการสะท้อนสังคมและจิตวิทยามนุษย์ ด้วยโครงเรื่องเรียบง่ายแต่แฝงด้วยการวิพากษ์อำนาจ ความกลัวการถูกตัดสิน และการยอมจำนนต่อกระแสกลุ่ม นักจิตวิทยาเด็กชี้ให้เห็นว่า ตัวละครเด็กชายผู้กล้าพูดความจริงคือสัญลักษณ์ของความบริสุทธิ์และความกล้าหาญทางจริยธรรม ขณะที่นักการศึกษาใช้เรื่องนี้เป็นเครื่องมือในการสอนเรื่องการคิดเชิงวิพากษ์และการยืนหยัดในความถูกต้อง แม้จะขัดแย้งกับเสียงส่วนใหญ่ นิทานเรื่องนี้จึงยังคงร่วมสมัยและมีคุณค่าทางวัฒนธรรมอย่างยิ่งในทุกยุคสมัย

นิทานนี้ถูกนำไปดัดแปลงเป็นภาพยนตร์ ละครเวที หนังสือเด็ก และใช้เป็นบทเรียนในห้องเรียนทั่วโลก

เรามาอ่านนิทานเรื่อง “ชุดใหม่ของพระราชา” ด้วยกันนะครับ

กาลครั้งหนึ่งนานมาแล้ว มีพระราชาองค์หนึ่งที่ทรงโปรดปรานการแต่งกายเป็นอย่างยิ่ง พระองค์มิได้ใส่ใจเรื่องการปกครองบ้านเมืองเท่าใดนัก หากแต่ใช้เวลาส่วนใหญ่ไปกับการเลือกชุดใหม่ ๆ เพื่อสวมใส่ในแต่ละวัน

ทุกเช้า พระราชาจะเปลี่ยนชุดก่อนเสด็จออกจากห้อง และทุกเย็นก็จะเปลี่ยนอีกชุดก่อนเสด็จเข้านอน พระองค์มีชุดมากมายจนตู้เสื้อผ้าแน่นขนัด และยังไม่เคยหยุดแสวงหาชุดใหม่ที่งดงามกว่าเดิม

วันหนึ่ง มีชายแปลกหน้าสองคนเดินทางมาถึงเมือง พวกเขาอ้างตนว่าเป็นช่างทอผ้าผู้มีฝีมือวิเศษ และสามารถทอผ้าที่งดงามที่สุดในโลกได้

“ผ้าของเรามีคุณสมบัติพิเศษ” ชายคนหนึ่งกล่าว “ผู้ที่โง่เขลา หรือไม่เหมาะสมกับตำแหน่งหน้าที่ จะมองไม่เห็นผ้าของเราเลย”

เมื่อพระราชาได้ยินเช่นนั้น พระองค์ก็รู้สึกตื่นเต้นอย่างยิ่ง “หากข้าได้ชุดที่ตัดจากผ้าวิเศษมาครอบครอง ข้าจะรู้ได้ทันทีว่าใครในราชสำนักไม่เหมาะสมกับตำแหน่งหน้าที่” ด้วยเหตุนี้เอง พระองค์จึงสั่งให้ช่างทอผ้าทั้งสองเริ่มงานทันที

ช่างทอผ้าได้รับเส้นไหมทองคำมากมายเพื่อใช้ในห้องทำงานที่พระราชาจัดไว้ให้ แต่แทนที่ช่างจะทอผ้าจริง ๆ พวกเขากลับนั่งเฉย ๆ แล้วแกล้งทำเป็นกำลังทำงานอย่างขะมักเขม้น

พระราชาอยากรู้ว่าผ้าสวยแค่ไหน แต่ก็กลัวว่าตนเองอาจจะมองไม่เห็นผ้า (ซึ่งหมายถึงพระองค์อาจไม่เหมาะสมกับตำแหน่งหน้าที่) พระราชาจึงส่งขุนนางคนหนึ่งไปดูแทน

เมื่อขุนนางเดินเข้าไปในห้องทอผ้า เขามองไปรอบ ๆ แต่ไม่เห็นอะไรเลย หัวใจของเขาเต้นแรงด้วยความหวาดหวั่น เขาคิดในใจว่า “หรือข้าจะไม่เหมาะกับตำแหน่งหน้าที่?” แต่ด้วยความกลัว ขุนนางจึงกล่าวออกมา ทั้ง ๆ ที่มองไม่เห็นผ้าว่า “งดงามเหลือเกิน ลวดลายละเอียด สีสันสดใสจริง ๆ”

เมื่อขุนนางกลับมารายงาน พระราชาทรงดีใจและตื่นเต้น “ยอดเยี่ยม! ข้าต้องไปดูด้วยตาตัวเอง” พระองค์จึงเสด็จไปเยี่ยมช่างทอผ้าในวันถัดมา

เมื่อพระราชาเสด็จมาที่ห้องทอผ้า พระองค์ทรงมองไปยังกี่ทอผ้า แต่ก็ไม่เห็นอะไรเลย พระองค์รู้สึกตกใจ แต่ไม่กล้าพูดอะไรออกมา เพราะกลัวจะถูกมองว่าไม่เหมาะสมกับตำแหน่งหน้าที่

พระราชาจึงแสร้งยิ้มแล้วพูดว่า “งดงามจริง ๆ ข้าชอบลายนี้มาก” ช่างทอผ้ายิ้มอย่างพอใจ แล้วกล่าวว่า “เราจะตัดชุดให้พระองค์ใส่ในขบวนพาเหรดพรุ่งนี้”

วันรุ่งขึ้น ช่างทอผ้านำชุดที่มองไม่เห็นมาให้พระราชา พระองค์ทรงถอดเสื้อผ้าเดิมออก และแกล้งทำเป็นสวมชุดใหม่อย่างภาคภูมิใจ

ข้าราชบริพารทุกคนต่างชมว่า “ชุดใหม่ของพระราชางดงามจริง ๆ” แม้จะไม่มีใครเห็นชุดเลยสักคน แต่ก็ไม่มีใครกล้าพูดความจริงเลย

เมื่อพระราชาออกเดินขบวนไปทั่วเมือง ประชาชนต่างพากันชมชุดใหม่ของพระองค์ แม้ในใจจะสงสัยว่าทำไมพระราชาดูเหมือนไม่ใส่อะไรเลย

ทันใดนั้น เด็กชายคนหนึ่งก็ตะโกนขึ้นมาว่า “พระราชาใส่แต่งกางเกงในกับผ้าคลุม พระองค์ไม่ได้ใส่ชุดอะไรเลย”

เสียงของเด็กชายทำให้ผู้คนเริ่มตาสว่างและพากันหัวเราะ พร้อมกับพูดว่า “จริงด้วย พระราชาไม่ได้ใส่ชุดใหม่อะไรเลยนี่นา”

พระราชารู้สึกอายมาก แต่ก็ยังคงเดินต่อไปอย่างสง่างาม เพราะพระองค์ไม่อยากยอมรับความจริงว่าถูกหลอก และนี่คือบทเรียนสำคัญที่ทุกคนในเมืองไม่มีวันลืม

ข้อคิดจากนิทานเรื่องนี้ :

• การหลงตัวเองอาจทำให้มองไม่เห็นความผิดพลาดของตน
• การตามกระแสโดยไม่ใช้วิจารณญาณอาจนำไปสู่ความงมงาย
• การกล้าพูดความจริงคือความกล้าหาญที่แท้จริง
• ความจริงมีพลังเหนือการหลอกลวง

ในฐานะที่ผม (นำบุญ นามเป็นบุญ) เป็นนักแต่งนิทานที่ต้องคิดและเขียนนิทานปีละ 24 เรื่อง (สมัยที่เขียนให้นิตยสารขวัญเรือน)   ในแต่ละมี จะมีนิทานไม่มากนักที่ผมประทับใจเป็นพิเศษ  ซึ่งนิทานเรื่อง “ตุ๊กตาเพื่อนเก่า” คือ “หนึ่งในน้อย” ของนิทานที่ทำให้ผมรู้สึกแบบนั้น

นิทานก่อนนอนเรื่องตุ๊กตาเพื่อนเก่า เป็นนิทานที่คุณพ่อคุณแม่ควรเลือกเล่าให้ลูกฟังนะครับ เพราะนิทานเรื่องนี้มีเนื้อหาที่อ่อนโยนมาก ซึ่งน่าจะช่วยทำให้ลูกรู้สึกผ่อนคลายและนอนหลับได้ง่ายขึ้น  แถมยังชี้ให้เด็ก ๆ เห็นคุณค่าของของเล่นชิ้นเก่า  ซึ่งเป็นการกล่อมเกลาให้เด็กใส่ใจกับคุณค่าทางใจมากกว่าคุณค่าของเงินตราหรือของชิ้นใหม่ ๆ   หวังว่าคุณพ่อคุณแม่และเด็ก ๆ คงมีความสุขกับนิทานเรื่องนี้นะครับ

มาอ่านนิทานเรื่อง “ตุ๊กตาเพื่อนเก่า” ด้วยกันนะครับ

“โมโม” เป็นตุ๊กตาตัวน้อยที่คุณแม่ซื้อให้แจนตอนที่เธออายุ 3 ขวบ   แจนรักโมโมมากเพราะโมโมเป็นเพื่อนที่คอยอยู่เคียงข้างเธอตลอดเวลาทั้งในยามหลับและยามตื่น   ส่วนโมโมก็รักแจนเช่นกัน  มันจึงทำตัวเป็นตุ๊กตาที่ดีด้วยการอยู่เงียบ ๆ คอยฟังทุกสิ่งที่แจนพูด, ไม่เคยหนีหายไปไหนและยอมสละได้ทุกอย่างเพื่อให้แจนมีความสุข

อยู่มาวันหนึ่ง  คุณแม่สังเกตเห็นว่าตุ๊กตาตัวน้อยของลูกสาวดูเก่าและมอมแมมจนไม่น่าเก็บเอาไว้  หนำซ้ำ เพื่อน ๆ ของแจนก็มีตุ๊กตาตัวใหม่ที่น่ารักสดใสด้วยกันทั้งนั้น  เมื่อใกล้ถึงวันเกิดครบรอบอายุ 8 ขวบของแจน คุณแม่จึงพาแจนไปที่ร้านขายตุ๊กตา แล้วบอกลูกสาวด้วยความรักว่า  “วันเกิดปีนี้ ถ้าลูกอยากได้อะไรเป็นของขวัญ ก็บอกแม่ได้นะจ๊ะ”

แน่นอนว่าในวันนั้น…แจนพาโมโมไปที่ร้านขายตุ๊กตาด้วย  แจนมองดูตุ๊กตาและข้าวของต่าง ๆ ในตู้โชว์ด้วยความตื่นเต้น   ทุกสิ่งทุกอย่างในร้านขายตุ๊กตาช่างน่ารักจนทำให้หัวใจของเด็กน้อยเต้นโครมคราม  ในขณะเดียวกัน  หัวใจของตุ๊กตาตัวเก่าอย่างโมโมกลับห่อเหี่ยวเพราะรู้ตัวว่าอีกไม่นานมันคงต้องจากแจนไปชั่วนิรันดร์

หลายวันต่อมา  โมโมสังเกตเห็นว่าแจนมักเหม่อมองไปไกล ๆ เหมือนกำลังฝันถึงอะไรอยู่   “บางที…แจนอาจกำลังนึกถึงตุ๊กตาตัวไหนสักตัวที่จะมาเป็นเพื่อนใหม่แทนฉัน” โมโมคิด    แม้โมโมจะเศร้ามาก  แต่เพื่อความสุขของแจนโมโมก็ยอมเสียสละได้เสมอ

ครั้นเมื่อถึงวันเกิดของแจน  เด็กหญิงตัวน้อยตัดสินใจเขียนข้อความใส่กระดาษแผ่นเล็ก ๆ ว่าเธอต้องการอะไรจากร้านขายตุ๊กตาที่คุณแม่พาไปเมื่อวันก่อน

โมโมเบือนหน้าหนี   ไม่กล้ามองภาพตอนที่แจนยื่นกระดาษแผ่นน้อยให้คุณแม่  เพราะมันรู้สึกเจ็บปวดในหัวใจ  และมั่นใจว่าวันนี้…ตุ๊กตาเพื่อนเก่าอย่างมัน  คงถูกทิ้งให้กลายเป็นของเก่าที่ไร้ค่า

เวลาผ่านไปอย่างช้า ๆ  จนกระทั่งคุณแม่กลับมาถึงบ้านในตอนเย็น   คุณแม่ถือถุงใบใหญ่ที่มีกล่องของขวัญวันเกิดของแจนอยู่ในนั้น ส่วนคุณพ่อถือขนมเค้กกล่องโตเดินตามคุณแม่มาติด ๆ

หลังจากคุณพ่อนำขนมเค้กวางที่โต๊ะและจุดเทียนปักที่ขนมเค้กเป็นที่เรียบร้อย  คุณพ่อกับคุณแม่ก็ร้องเพลงอวยพรวันเกิดให้ลูกสาวสุดที่รัก แล้วให้ลูกสาวคนดีเป่าเทียนฉลองวันเกิด  หลังจากนั้น   เวลาของการแกะห่อของขวัญก็มาถึง

ในขณะที่แจนกำลังแกะห่อของขวัญอย่างมีความสุข  โมโมกลับรู้สึกตาพร่าไปหมด  เหมือนมีหยดน้ำอุ่น ๆ เอ่อล้นอยู่ในดวงตา   และหลังจากแจนแกะห่อของขวัญเสร็จ   ของขวัญในกล่องก็ทำให้ตุ๊กตาที่แสนมอมแมมอย่างโมโม  เกือบจะกลั้นน้ำตาเอาไว้ไม่อยู่!

ของขวัญวันเกิดของแจน ไม่ใช่ตุ๊กตาตัวใหม่อย่างที่โมโมคิด   แต่มันเป็น  อุปกรณ์ทำความสะอาดตุ๊กตา,  เสื้อผ้าตุ๊กตา  และบ้านสำหรับตุ๊กตา  ที่ของทั้งหมดจัดมาเพื่อ “ตุ๊กตาเพื่อนเก่า” อย่างโมโมทั้งนั้น

แจนดูของขวัญที่ได้รับจากคุณแม่ แล้วยิ้มอย่างมีความสุข จากนั้น แจนก็หันมาพูดกับโมโมว่า  “เพื่อนน่ะ…ยิ่งอยู่กันมานาน  ก็ยิ่งมีค่ามีความหมายนะ  ฉันจะดูแลเธอให้ดีที่สุด  โมโมเพื่อนรักของฉัน”

โมโมซาบซึ้งจนทำอะไรไม่ถูก  มันดีใจที่แจนเห็นคุณค่าความเป็นเพื่อนในตัวมัน   มันนิ่งไปครู่หนึ่งแล้วพูดออกมาเบา ๆ ด้วยเสียงจากหัวใจว่า  “สุขสันต์วันเกิดนะ…หนูแจน………เพื่อนรักของฉัน”

ข้อคิดจากนิทานเรื่องนี้ :

• ของเก่าอาจไม่มีราคา แต่มีคุณค่าทางใจที่ประเมินไม่ได้
• ความผูกพันที่ยาวนานคือสิ่งล้ำค่าที่ควรดูแล
• การเสียสละเพื่อคนที่เรารักคือความรักที่แท้จริง

#นิทานนำบุญ

หมายเหตุ :

หลังจากอ่านนิทานเรื่อง “ตุ๊กตาเพื่อนเก่า” แล้ว ถ้าใครอยากฟังนิทานเรื่องนี้ในฉบับภาษาอังกฤษที่เรียบเรียงให้ฟังได้ง่าย ลองฟังจากคลิปต่อไปนี้นะครับ และหากใครอยากเสริมความรู้ภาษาอังกฤษจากนิทานเรื่องนี้ พี่นำบุญได้ทำคอนเทนต์ “เรียนภาษาอังกฤษจากนิทาน ตุ๊กตาเพื่อนรัก” เอาไว้ให้อ่านกันด้วย (กดดูที่ภาพปกด้านล่าง) ถ้าชอบคอนเทนต์เสริมแนวนี้ ช่วยคอมเมนต์บอกกันด้วยนะครับ พี่นำบุญจะได้จัดทำเพิ่มให้อีก เผื่อจะได้ฝึกภาษาเพิ่มเติมกันครับ