“อาลีบาบากับโจร 40 คน” เป็นหนึ่งในนิทานที่โด่งดังที่สุดจากชุด พันหนึ่งราตรี (One Thousand and One Nights) หรือที่รู้จักกันในชื่อ อาหรับราตรี ซึ่งเป็นรวมเรื่องเล่าพื้นบ้านจากตะวันออกกลาง เปอร์เซีย อินเดีย และแอฟริกาเหนือ ที่ถูกร้อยเรียงขึ้นในช่วงศตวรรษที่ 9–14 โดยไม่มีผู้แต่งที่แน่ชัด เนื่องจากเป็นนิทานที่สืบทอดกันมาในรูปแบบมุขปาฐะ
แม้ว่าเรื่อง “อาลีบาบา” จะไม่ได้ปรากฏในฉบับภาษาอาหรับดั้งเดิม แต่ถูกเพิ่มเข้ามาในศตวรรษที่ 18 โดยนักแปลชาวฝรั่งเศสชื่อว่า อ็องตวน กัลล็อง (Antoine Galland) ซึ่งได้ยินเรื่องนี้จากนักเล่านิทานชาวซีเรีย และนำมาแปลเป็นภาษาฝรั่งเศสจนกลายเป็นที่รู้จักไปทั่วโลก
นิทานเรื่องนี้มีองค์ประกอบที่โดดเด่นหลายประการ เช่น คำว่า “Open Sesame” ที่กลายเป็นวลีอมตะ, ตัวละครมอร์จานา ที่เป็นหนึ่งในหญิงสาวที่มีบทบาทสำคัญในนิทานคลาสสิก ด้วยความฉลาดและกล้าหาญ, ธีมของความเมตตา ไหวพริบ และการไม่โลภ สะท้อนคุณธรรมที่สอดคล้องกับการเลี้ยงดูเด็กในทุกยุคสมัย
ในฉบับของนิทานนำบุญ เราได้เรียบเรียงเรื่องนี้ใหม่ให้มีความละมุน อบอุ่น และปลอดภัยสำหรับเด็ก โดยเน้นความกล้าหาญของมอร์จานา ความเมตตาของอาลีบาบา และการผจญภัยที่เต็มไปด้วยความลุ้นระทึกอย่างอ่อนโยน
มาอ่านนิทานเรื่อง “อาลีบาบากับโจร 40 คน” ด้วยกันนะครับ
กาลครั้งหนึ่งนานมาแล้ว ในเมืองเล็ก ๆ ริมทะเลทราย มีชายคนหนึ่งชื่อว่า “อาลีบาบา” เขาเป็นคนยากจน หาเลี้ยงชีพด้วยการตัดฟืนแล้วนำไปขายในตลาดทุกวัน แม้ชีวิตจะเรียบง่าย แต่เขาเป็นคนขยัน ซื่อสัตย์ และมีจิตใจเมตตา เขาอาศัยอยู่ในบ้านหลังเล็กที่ปลูกด้วยไม้เก่า ๆ มีเพียงผ้าห่มผืนเดียวและหม้อดินใบเดียว
วันหนึ่ง ขณะที่อาลีบาบากำลังตัดฟืนอยู่ใกล้เชิงเขา เขาเห็นกลุ่มชายแต่งกายแปลกตาจำนวนสี่สิบคน ขี่ม้าเข้ามาอย่างเงียบเชียบ พวกเขาหยุดหน้าผาหินใหญ่ และชายคนหนึ่งพูดขึ้นว่า “โอเพ่น เซซามี่ (Open Sesame)” ทันใดนั้น ผาหินก็แยกออก เผยให้เห็นถ้ำลึกที่เต็มไปด้วยแสงทองระยิบระยับ
อาลีบาบาซ่อนตัวอยู่หลังต้นไม้ด้วยความตกใจ เขาเห็นชายกลุ่มนั้นเข้าไปในถ้ำ และเมื่อออกมา พวกเขาก็พูดคำเดิมอีกครั้ง ผาหินจึงปิดลงเหมือนเดิม เขารู้ทันทีว่านี่คือถ้ำสมบัติของโจร
หลังจากโจรจากไป อาลีบาบาเดินไปยังผาหินอย่างระมัดระวัง เขาเอ่ยคำว่า “โอเพ่น เซซามี่ (Open Sesame)” และถ้ำก็เปิดออกจริง ๆ เขาเข้าไปในถ้ำด้วยหัวใจเต้นแรง ภายในเต็มไปด้วยทองคำ อัญมณี และผ้าผืนงามจากแดนไกล
เขาไม่โลภ เขาเลือกหยิบทองคำเพียงเล็กน้อยใส่ถุงผ้า แล้วกลับบ้านอย่างเงียบ ๆ วันต่อมา เขากลับไปที่ถ้ำอีกครั้ง และทำเช่นเดิม นำสมบัติออกมาทีละนิด เพื่อไม่ให้โจรสังเกตเห็น ฐานะของเขาค่อย ๆ ดีขึ้น เขาเริ่มมีเงินพอจะเปิดร้านขายไม้ฟืนและผ้าทอเล็ก ๆ ในตลาด แม้จะยังไม่ร่ำรวย แต่ก็ผิดธรรมดาสำหรับคนที่เคยแทบไม่มีอะไร
คืนหนึ่ง ขณะอาลีบาบากำลังพักผ่อน เขาได้ยินเสียงเคาะประตูเบา ๆ เมื่อเปิดออก เขาพบหญิงสาวคนหนึ่งในสภาพอิดโรย เธอชื่อว่า “มอร์จานา” และเล่าว่า “มีโจรสี่สิบคนบุกปล้นหมู่บ้านของข้า พวกมันขนของมีค่าทุกอย่างไปจนหมด ข้าเกือบถูกฉุดไปด้วย แต่โชคดีที่หลบหนีมาได้ในความมืด พวกมันช่างร้ายกาจและโหดเหี้ยม ข้ายังจำใบหน้าของพวกมันได้ทุกคน โดยเฉพาะหัวหน้าโจร ชายร่างสูงที่มีดวงตาแข็งกร้าวและรอยยิ้มเย็นชา ข้าไม่มีวันลืม”
อาลีบาบาฟังแล้วนิ่งไปครู่หนึ่ง เขานึกถึงกลุ่มชายสี่สิบคนที่เขาเคยเห็นหน้าผาหิน และเริ่มเชื่อว่าพวกโจรที่มอร์จานาเล่าถึงกับกลุ่มที่เขาเห็นนั้น น่าจะเป็นกลุ่มเดียวกัน เขาจึงให้ที่พักพิงแก่เธอ แม้เขาจะชอบอยู่เงียบ ๆ คนเดียว แต่เขาไม่อาจปล่อยให้เธอเผชิญชะตากรรมตามลำพัง
ไม่นานหลังจากนั้น หัวหน้าโจรเริ่มสังเกตว่ามีบางสิ่งผิดปกติในถ้ำสมบัติ ทองคำบางส่วนหายไป แม้จะไม่มากนัก แต่ก็เพียงพอให้เขารู้ว่ามีคนลอบเข้ามาโดยไม่ถูกจับได้ เขาจึงสั่งให้ลูกน้องออกไปสืบข่าวในหมู่บ้านใกล้เคียง ว่ามีใครที่ฐานะเปลี่ยนไปอย่างผิดสังเกตหรือไม่
ไม่นานนัก พวกเขาก็รายงานว่า ชายคนหนึ่งชื่ออาลีบาบา ซึ่งเคยยากจนมาก บัดนี้เริ่มมีเงินทุนเปิดร้านเล็ก ๆ แม้จะไม่หรูหรา แต่ก็ผิดธรรมดา หัวหน้าโจรจึงตั้งเป้าไปที่เขา และวางแผนปลอมตัวเป็นพ่อค้าเดินทาง โดยนำไหน้ำมันจำนวนมากไปที่บ้านอาลีบาบา พร้อมซ่อนลูกน้องไว้ในไหแต่ละใบ เพื่อรอจังหวะลงมือในยามค่ำคืน
มอร์จานาสังเกตเห็นความผิดปกติบางอย่าง เธอรู้สึกว่าพ่อค้าที่เดินทางมามีใบหน้าคล้ายคนบางคนที่เธอเคยพบ ด้วยความไม่แน่ใจ…เธอจึงแอบส่องดูไหและพบว่าในนั้นมีคนซ่อนอยู่ มอร์จานามั่นใจว่าพ่อค้าและไหน้ำมันอีก 39 ใบ คือ โจรที่ปล้นหมู่บ้านของเธอ เธอจึงใช้เชือกผูกปากไหไว้แน่น แล้วรีบไปแจ้งตำรวจให้มาจับโจรทั้งหมดก่อนที่พวกเขาจะออกมา
ความฉลาดและกล้าหาญของมอร์จานาทำให้ทุกคนปลอดภัย และอาลีบาบาก็ซาบซึ้งของเธอมาก
อย่างไรก็ตาม แม้ตำรวจจะจับโจรไปได้ถึง 39 คน แต่หัวหน้าโจรซึ่งไม่ได้อยู่ในไหกลับรอดมาได้ หัวหน้าโจรหลบหนีไปตั้งหลักในเมืองใกล้เคียง แล้วรอเวลาให้ผ่านไปราว 6 เดือน จากนั้น เขาก็วางแผนใหม่ โดยคราวนี้ เขาแต่งกายเป็นพ่อค้าผ้าและเครื่องเทศจากแดนไกล แล้วเดินทางกลับมาที่หมู่บ้านโดยอ้างว่าจะมาค้าขายกับอาลีบาบา
เมื่อมอร์จานาเห็นชายผู้นั้น เธอก็จำได้ทันทีว่าเขาคือหัวหน้าโจรที่เคยปล้นหมู่บ้านของเธอ มอร์จานาจึงวางแผนอย่างเงียบ ๆ ในระหว่างหัวหน้าโจรรอพบกับอาลีบาบา มอร์จานาก็แสร้งทำทีเป็นสนใจเขาเพื่อเบี่ยงเบนความสนใจ และเมื่อสบโอกาส เธอก็แอบใส่ยานอนหลับลงในเครื่องดื่มของเขา แล้วหลอกให้เขาดื่ม ก่อนที่จะเรียกตำรวจมาจับตัวไปโดยไม่มีใครได้รับอันตราย
“เจ้าช่วยชีวิตข้าไว้หลายครั้ง” อาลีบาบากล่าวด้วยน้ำเสียงอบอุ่น “ข้าไม่รู้จะตอบแทนเจ้ายังไง แต่ถ้าเจ้าไม่รังเกียจ ข้าขอรับเจ้าเป็นส่วนหนึ่งในครอบครัวของข้า”
มอร์จานายิ้มอย่างอ่อนโยน เธอไม่ต้องการสิ่งใดนอกจากความปลอดภัยและความรักที่แท้จริง และนับจากวันนั้น เธอกับอาลีบาบาก็อยู่ร่วมกันอย่างเรียบง่าย แต่เปี่ยมด้วยความสุข
ข้อคิดจากนิทานเรื่องนี้ :
- คนดีที่มีใจเมตตาและไม่โลภ จะได้รับความสุขและปลอดภัยในที่สุด
