วันนี้ ผมดีใจมาก เพราะจู่ ๆ ผมก็ได้ทราบข่าวว่า หนังสือเรื่อง “คนต่อเทียน” ซึ่งเป็นผลงานหนังสือภาพสำหรับเด็กที่ผมเขียนและพิมพ์เมื่อหลายปีก่อน ได้รับการคัดเลือกจากกระทรวงวัฒนธรรมให้เป็น 1 ในวรรณกรรมดีเด่น ในโครงการ วรรณกรรมยอดเยี่ยมในสมัยรัชกาลที่ 9 ตามแนวคิดศาสตร์พระราชา
ผมหาข้อมูลจากอินเทอร์เน็ตพบว่า ใน ปี2561 กระทรวงวัฒนธรรมได้มอบหมายให้กรมศิลปากร โดยสำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ พิจารณาคัดเลือกวรรณกรรมในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร เพื่อประกาศยกย่องเป็นวรรณกรรม ที่มีแนวคิดตามศาสตร์พระราชา โดยคัดเลือกวรรณกรรมยอดเยี่ยมและวรรณกรรมดีเด่น 5 ประเภท (นวนิยาย , เรื่องสั้น , กวีนิพนธ์ , สารคดี , วรรณกรรมสำหรับเด็กและเยาวชน) ประเภทละ 70 เรื่อง แบ่งเป็น วรรณกรรมยอดเยี่ยม 9 เรื่อง และวรรณกรรมดีเด่น 61 เรื่อง
ผมอยากสารภาพว่า แม้ตลอด 17 ปีที่ทำงานเขียนนิทาน ผมจะตั้งใจทำงานมาก ๆ แต่ผมไม่เคยมั่นใจในความเป็นนักเขียนของตัวเองเลย คิดแค่ว่า เราอยากเขียนนิทานให้เต็มที่เพื่อให้เด็ก ๆ มีความสุข คิดเท่านี้จริง ๆ
แต่เมื่อกระทรวงวัฒนธรรมประกาศรายชื่อหนังสือยอดเยี่ยมในสมัยรัชกาลที่ 9 ออกมา แล้วมีงานของผมรวมอยู่ด้วย ผมยอมรับว่า ผมรู้สึกตื้นตันใจมาก ๆ เพราะมันเหมือนงานที่ผมทำมาตลอดชีวิต ได้รับการยอมรับจากหน่วยงานระดับประเทศ คือ กระทรวงวัฒนธรรม และเสมือนผมได้เป็น 1 ในนักเขียนในสมัยรัชกาลที่ 9 ผมรู้สึกว่า นี่คือที่สุดของชีวิตการทำงานจริง ๆ
ไม่เพียงเท่านี้ เมื่อผมดูรายชื่อหนังสือและนักเขียนที่ได้รับการคัดเลือกในสาขาต่าง ๆ ผมก็ยิ่งภูมิใจ เพราะนักเขียนแต่ละท่าน คือนักเขียนในระดับตำนานของประเทศเสียเป็นส่วนใหญ่ ผมไม่เคยกล้าฝันเลยว่า จะมีโอกาสได้มีชื่ออยู่ในกลุ่มเดียวกับท่านเหล่านี้ สิ่งที่เกิดขึ้น จึงเป็นเรื่องจริงที่ดูเหมือนนิทานมาก ๆ เรามาดูรายชื่อหนังสือและนักเขียนที่ได้รับการคัดเลือกกันดีกว่า
วรรณกรรมยอดเยี่ยม ในสมัยรัชกาลที่ 9
ตามแนวคิดศาสตร์พระราชา
นวนิยาย (ยอดเยี่ยม 9 เรื่อง)
นวนิยาย (ยอดเยี่ยม 9 เรื่อง)
เขาชื่อกานต์ (สุวรรณี สุคนธา) ทุ่งมหาราช (มาลัย ชูพินิจ) บางกะโพ้ง (วินทร์ เลียววาริณ) บุษบกใบไม้ (กฤษณา อโศกสิน) ผู้หญิงคนนั้นชื่อบุญรอด (โบตั๋น) ผู้ใหญ่ลีกับนางมา (กาญจนา นาคนันทน์) แผ่นดินนี้ยังรื่นรมย์ (ศรีฟ้า ลดาวัลย์) ไผ่แดง (ม.ร.ว.คึกฤทธิ์ ปราโมช) ลูกอีสาน (คำพูน บุญทวี)
วรรณกรรมสำหรับเด็กและเยาวชน (ยอดเยี่ยม 9 เรื่อง)
วรรณกรรมสำหรับเด็กและเยาวชน (ยอดเยี่ยม 9 เรื่อง)
เกาะที่มีความสุขที่สุดในโลก (ลินดา โกมลารชุน) ขวัญสงฆ์ (ชมัยพร แสงกระจ่าง) ต้นเอ๋ย ต้นไม้ (จารุพงษ์ จันทรเพชร) บึงหญ้าป่าใหญ่ (เทพศิริ สุขโสภา) ผีเสื้อและดอกไม้ (นิพพานฯ) ภาพประวัติศาสตร์ (กรุงรัตนโกสินทร์ตอนต้น) (เปลื้อง ณ นคร) เมื่อคุณตาคุณยายยังเด็ก (เล่ม 1 – 4) (ทิพย์วาณี สนิทวงศ์ ณ อยุธยา) แม่โพสพ (ม.ล.เติบ ชุมสาย) เรือใบใจกล้า (วิภาวี ฉกาจทรงศักดิ์ และคณะ)
วรรณกรรมสำหรับเด็กและเยาวชน (ดีเด่น)
วรรณกรรมสำหรับเด็กและเยาวชน (ดีเด่น 61 เรื่อง) กระต่ายต๊องหาโพรง (คุณหญิงจำนงศรี หาญเจนลักษณ์) เกิดเป็นหมอ (นายแพทย์วรวิทย์ วิศิษฐ์กิจการ) ขนำน้อยกลางทุ่งนา (จำลอง ฝั่งชลจิตร) ของขวัญของหอยทาก (ชัยฤทธิ์ ศรีโรจน์ฤทธิ์) ข้าวเพียงเมล็ดเดียว (สมบูรณ์ ศิงฆมานันท์) ข้าวหอมมะลิ (ทิพย์วรรณ แสวงศรี) คนดีศรีแผ่นดิน : ชีวประวัติ ปรีดี พนมยงค์ ฉบับการ์ตูน (ว.ณ. พนมยงค์) …คนต่อเทียน (นำบุญ นามเป็นบุญ)… ครูไหวใจร้าย (ผกาวดี อุตตโมทย์) ความสุขที่สุดของชาวนาหนุ่ม (ศรา ดีดี้) คำใส (วีระศักดิ์ สุยะลา) คุณช้างโต…ช่วยหน่อยได้ไหม (วีระยุทธ เลิศสุดวิชัย) คุณปู่แว่นตาโต (ชมัยพร แสงกระจ่าง) คุณลุงชอบปลูกต้นไม้ (เกริก ยุ้นพันธ์) เจ้าชายไม่วิเศษ (ปรีดา อัครจันทโชติ) ฉันมีความสุขจังเลย (ดร.สายจุรี จุติกุล) ช้างพลายมงคลผู้อาภัพ (ม.ล.บุญเหลือ เทพยสุวรรณ) ชีวิตวัยเรียนของหลวงสุขุมนัยประดิษฐ (ประดิษฐ สุขุม) ยอดนักกีฬาไทยในอเมริกา (เอนก นาวิกมูล) ชีวิตใหม่ (สมพงษ์ พละสูรย์) ชุดเล่น (เล่นริมน้ำ เล่นในป่า เล่นกลางแจ้ง) (ชีวัน วิสาสะ) ชุดอัครสาวก ฉบับการ์ตูน (โอม รัชเวทย์) เด็กชายกมลเที่ยวบ้านทุ่ง (วาณิช จรุงกิจอนันต์) เด็กชายชาวเล (พนม นันทพฤกษ์) เด็กชายมะลิวัลย์ (ประภัสสร เสวิกุล) เด็กบ้านสวน (พ. เนตรรังษี) เด็กหญิงนางฟ้า (ดาราราย) เด็กหญิงสวนกาแฟ (เม น้อยนาเวศ) ตาคมจับยักษ์ (ชีวัน วิสาสะ) ติ๊กตอกพักผ่อน (ชัชชัย ทับทิมอ่อน) โต๋เต๋ (เรืองศักดิ์ ดวงพลา) ที่บ้านย่า (กริ่มกมล มหัทธนวิศัลย์) เที่ยวบินยามเช้า (ชมัยพร แสงกระจ่าง) นิ่ง (ชีวัน วิสาสะ) นิทานมิบ (เอนก นาวิกมูล) นิ้วก้อย นิ้วโป้ง (ศรี เกศมณี) บทเพลงแห่งนกกางเขน (อุดม วิเศษสาธร) บ้านไม้ชายคลอง (จันทรา รัศมีทอง) บีตั๊ก : ดวงดาวนั้นระหว่างน้ำกับฟ้า (กาย่า กล้าทะเล) ปราสาทกระต่ายจันทร์ (จันทร์เจ้า) ป่าเปลี่ยนสี (ปรีดา ปัญญาจันทร์) เปลือกหอยกับความสุข (มานิต ประภาษานนท์) พญากวางทอง (สายสิงห์ ศิริบุตร) พราวแสงรุ้ง (วาวแพร) เพื่อนบ้านเพื่อรัก (มานพ แก้วสนิท) เพื่อนรักในป่าใหญ่ (ชาญศิลป์ กิตติโชติพาณิชย์) มุม (พิมพา อจลากุล) รอยประทับ (นฤมล เทพไชย) เรื่องเล่าจากดาวดวงหนึ่ง (พิษณุ ศุภ.) ลมหายใจของแผ่นดิน (กวีนิพนธ์) (สิทธิเดช กนกแก้ว) ลินลาน่ารัก (ว. วินิจฉัยกุล) ลูกป่า (มาลา คำจันทร์) โลกกว้าง (น.ฉ.น. : กาญจนา นาคนันทน์) โลกของหนูแหวน (วัยซน, วัยรุ่น) (ศราวก) โลกใบนี้โคจรรอบกระทะกับหม้อเหล็ก (และต้นไม้ด้วย) (คณา คชา) วัยฝันวันเยาว์ (พิบูลศักดิ์ ละครพล) แว้งที่รัก (ชบาบาน) ส้มสีม่วง (ดาวกระจาย) หนุ่มชาวนา (นิมิตร ภูมิถาวร) หนูหล่อกับมอมอ (สมนึก พานิชกิจ) ห้องเรียนไม่มีฝา (ธารา ศรีอนุรักษ์) อีสานบ้านเฮา (วีระศักดิ์ จันทร์ส่งแสง)
เรื่องสั้น (ยอดเยี่ยม 9 เรื่อง)
เรื่องสั้น (ยอดเยี่ยม 9 เรื่อง)
ขุนทองเจ้าจะกลับเมื่อฟ้าสาง (อัศศิริ ธรรมโชติ) แจ่มรัศมีจันทร์และรวมเรื่องสั้นเกือบทั้งชีวิตของ (เสนีย์ เสาวพงศ์) แผ่นดินอื่น (กนกพงศ์ สงสมพันธุ์) ฟ้าบ่กั้น (ลาว คำหอม) รวมเรื่องสั้นคึกฤทธิ์ ปราโมช (คึกฤทธิ์ ปราโมช) รวมเรื่องสั้นรับใช้ชีวิตของศรีบูรพา (ศรีบูรพา) เรื่องสั้นนอกเหมืองแร่ (อาจินต์ ปัญจพรรค์) สวนสัตว์ (สุวรรณี สุคนธา) สิ่งมีชีวิตที่เรียกว่าคน (วินทร์ เลียววาริณ)
กวีนิพนธ์ยอดเยี่ยม
กวีนิพนธ์ (ยอดเยี่ยม 9 เรื่อง)
ขอบฟ้าขลิบทอง (อุชเชนี : ประคิณ ชุมสาย ณ อยุธยา) บทกวีของฉัน : จ่าง แซ่ตั้ง (จ่าง แซ่ตั้ง) ปณิธานกวี (อังคาร กัลยาณพงศ์) พุทธทาสธรรมคำกลอน เส้นทางสู่ความสุขเย็น (พุทธทาสภิกขุ) เพียงความเคลื่อนไหว (เนาวรัตน์ พงษ์ไพบูลย์) ม้าก้านกล้วย (ไพวรินทร์ ขาวงาม) รวมบทกวีและงานวิจารณ์ศิลปวรรณคดี ของ กวีการเมือง (กวีการเมือง : จิตร ภูมิศักดิ์) เราชะนะแล้ว, แม่จ๋า (นายผี : อัศนี พลจันทร) ศึกษาภาษิตและร้อยกรอง (ฐะปะนีย์ นาครทรรพ)
สารคดี (ยอดเยี่ยม 9 เรื่อง)
สารคดี (ยอดเยี่ยม 9 เรื่อง)
กาเลหม่านไต (บรรจบ พันธุเมธา) ขบวนการแก้จน (ประยูร จรรยาวงษ์) ความเป็นมาของคำสยาม ไทย, ลาว และขอม และลักษณะทางสังคมของชื่อชนชาติ (จิตร ภูมิศักดิ์) คู่มือมนุษย์ (พุทธทาสภิกขุ) ชีวิตที่เลือกไม่ได้ : อัตชีวประวัติของผู้ที่เกิดในแผ่นดินไทยคนหนึ่ง (กรุณา กุศลาสัย) น้ำ บ่อเกิดแห่งวัฒนธรรมไทย (สุเมธ ชุมสาย ณ อยุธยา) พุทธธรรม (พระราชวรมุนี : ประยุทธ์ ปยุตฺโต) เพลงนอกศตวรรษ (เอนก นาวิกมูล) ฟื้นความหลัง (เสฐียรโกเศศ)
การที่หนังสือได้รับคัดเลือกให้เป็น 1 ในวรรณกรรมสำหรับเด็ก ในโครงการ วรรณกรรมยอดเยี่ยมในสมัยรัชกาลที่ 9 ตามแนวคิดศาสตร์พระราชา เป็น “รางวัลชีวิต” ที่มีความหมายต่อผมมาก เพราะการเขียนนิทานหรือทำหนังสือสำหรับเด็ก ไม่ใช่งานที่มีค่าตอบแทนพอที่จะเลี้ยงชีวิตได้ หนำซ้ำยังเป็นงานที่แทบไม่มีเสียงตอบรับจากผู้อ่าน (อาจเพราะผู้อ่านยังเป็นเด็ก) การทำงานเขียนตลอด 17 ปี จึงเป็นการทำงานที่ค่อนข้างโดดเดี่ยว เป็นการทำงานด้วยหัวใจล้วน ๆ ไม่ว่าชีวิตช่วงนั้น ๆ จะทุกข์หรือสุขขนาดไหน เมื่อถึงกำหนดส่งงาน คือ ทุก 15 วัน ผมก็จะต้องเขียนนิทานเรื่องใหม่ส่งไปที่นิตยสารขวัญเรือนให้ได้ รางวัลนี้จึงเป็นเสมือนเครื่องยืนยันในความพยายามของผม ว่าสิ่งที่ตั้งใจทำมาเกือบตลอดชีวิต เป็นการใช้ชีวิตอย่างมีคุณค่า มีความหมาย
นี่คือรางวัลที่มีค่าต่อชีวิตผมจริง ๆ
นิทานนำบุญ 